Asymetria ułożeniowa to taka sytuacja, kiedy dziecko „chętniej” wybiera jedną ze stron ciała. Rodzice często określają ją w ten sposób, że niemowlak ma swoją „ulubioną stronę”. Nasilenie asymetrii jest kwestią indywidualną. W niektórych przypadkach sama prawidłowa pielęgnacja i wdrożenie właściwych nawyków wystarczają, aby zniwelować problem, a w innych potrzebne jest wsparcie fizjoterapeuty.
Warto pamiętać, że asymetryczne układanie ciała w pierwszych 2 miesiącach życia jest fizjologią. To normalne, że noworodek nie potrafi leżeć „prosto”, a jego główka najczęściej odwrócona jest do boku. Ważne jest jednak to, żeby był to raz jeden, raz drugi bok.
W 2. miesiącu życia maluch prezentuje pozycję „szermierza” – jego główka zwrócona jest do boku, rączka i nóżka po stronie twarzy się prostują, a po stronie potylicy zginają. Prawidłowo rozwijający się niemowlak powinien przyjmować tę pozycję zarówno na prawą, jak i na lewą stronę.
W okolicy 3. miesiąca życia, pozycja dziecka staje się coraz bardziej symetryczna (dziecko potrafi utrzymać główkę w linii środkowej, a jego tułów leży stabilnie i prosto na podłożu).
Asymetrię możesz podejrzewać, gdy Twój maluch:
1. Układa główkę zawsze w tę samą stronę – pamiętaj jednak, że jest to strona „ulubiona” – ruch w drugim kierunku powinien być możliwy (nie występuje ograniczenie zakresu ruchomości). Czyli mówiąc prosto – dziecko leży z główką zwróconą w prawo, ale mogłoby odwrócić główkę w lewo (nic tego ruchu nie blokuje, tylko maluch „nie ma na niego ochoty”). Asymetryczne ustawienie główki wpływa na zmianę dystrybucji napięcia mięśniowego i zmianę ułożenia innych części ciała.
*Jak wstępnie sprawdzić zakres ruchomości główki?
Połóż dziecko na pleckach. Pokaż mu zabawkę kontrastową z boku, poniżej linii wzroku. Poczekaj aż maluch skupi wzrok. Bardzo powoli przesuwaj zabawkę do środka i na drugą stronę (ruch po łuku 180 stopni). Pamiętaj, że ten test może nie wyjść u noworodka i nie musi to wynikać z problemu z zakresem ruchomości, a raczej z braku umiejętności wodzenia wzrokiem, co na tym etapie jest normalne. 😊
2. Ma spłaszczoną główkę z jednej strony (gdy patrzysz na główkę od góry lub od tyłu, jest ona skośnie ścięta).
3. W leżeniu na pleckach lub na brzuszku stale układa się w tej samej, asymetrycznej pozycji, wyginając ciało w łuk („rogalik”) – jest to objaw skrócenia jednej i wydłużenia drugiej strony tułowia.
A w późniejszych etapach rozwoju:
4. Obraca się tylko w jednym kierunku.
5. Wkłada do buzi tylko jedną (i zawsze tę samą rączkę).
6. Chwyta i wkłada do buzi tylko jedną stópkę.
7. Pivotuje (obraca się wokół osi pępka w leżeniu na brzuszku) tylko w jedną stronę.
8. Pełza jednostronnie.
9. Ustawia zawsze tę samą stópkę na ziemi podczas czworakowania.
10. Wstaje zawsze tą samą nóżką.
Warto pamiętać o tym, że pierwsze próby nowych umiejętności mogą odbywać się z wykorzystaniem tylko jednej ze stron i często tak się dzieje. Ważne, żeby maluch z czasem odkrył też tę drugą stronę. Jeśli jednak sytuacja taka się przedłuża, zawsze skonsultuj dziecko z fizjoterapeutą. Niestety nie ma jednego schematu postępowania, który rodzic może wdrożyć w domu. Czasami jest potrzebna konsultacja/terapia ze specjalistą i nie pomogą fora i rady innych rodziców, co robić, gdy np. dziecko pełza jednostronnie. Zaniechanie nieprawidłowości rozwojowych może doprowadzić do pojawienia się wady postawy lub skoliozy u dziecka.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak wzdrożyć profilaktykę asymetrii w codzienną pielęgnację malucha, zapisz się do newslettera i odbierz kod rabatowy 5% na ebooka „Fizjodzidziuś”, który jest szczegółową instrukcją obsługi bobasa okiem fizjoterapeutki. Premiera już 10 maja!
[mc4wp_form id=”104″]
Źródła:
- Asymetria ułożeniowa – objawy i postępowanie: http://psouu.mielec.pl/images/OWI/Asymetria.pdf. Dostęp 23.04.2021.
- Stefaniak A.: Metody wczesnego wspomagania rozwoju małego dziecka – studium indywidualnych przypadków. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, vol. 9, 2007, s. 13-41.
- D. Wójtowicz, B. Dołyk, Z. Wrzosek, Cz. Giemza: Asymetryczne zaburzenia motoryki niemowląt a skoliozy i wady postawy dzieci, Medycyna Manualna, vol. 10(2), 2007, s. 3–7.
- A. Olszewska, W. Hagner: Asymetria ułożenia głowy u niemowląt – wpływ na globalny rozwój ruchowy, Przegląd Pediatryczny, vol. 39(2), 2009, s. 122–125.
Pamiętaj, że wpisy mają charakter informacyjny i nie zastąpią wizyty u fizjoterapeuty. W przypadku wystąpienia u dziecka jakichkolwiek niepokojących zachowań należy skonsultować się ze specjalistą.
2 Comments
Marta
10 czerwca, 2021 5:35 pmCo jeśli dziecko (10 tygodni) podczas leżenia na pleckach główkę układa często pod kątem zamiast prosto? Najczęściej w jedną stronę pod kątem. I wygina główkę do tyłu podczas karmienia jak by czegoś szukało za sobą
FizjoMommy
3 lipca, 2021 10:33 amJeśli dzieje się to głównie na jedną stronę, warto skonsultować się z fizjoterapeutą. Podczas karmienia może też być to kwestia refluksu. Niestety nie da się odpowiedzieć bez zobaczenia i zbadania malucha.
Dodaj komentarz! :)